Կան պատմական իրադարձություններ, որոնք հնարավոր չէ ջնջել սերունդների հիշողությունից: Հայոց եղեռնը հայ ժողովրդի «Անլռելի զանգակատունն» է, որի աղեկտուր ղողանջներն արդեն 100 տարի ղողանջում են բոլորիս սրտերում` պարուրելով ցավի, վրեժի, ցասման ու զայրույթի արդար զգացումներով: Այդ ելևեջները հնչեցին նաև Վարդենիսի N4 հիմնական դպրոցի 5-րդ և 8-րդ դասարաների աշակերտների շուրթերից՝ կազմակերպած միջոցառման ժամանակ, որը կրում էր «Հատուցումը եղեռնի երբ էլ լինի կհառնի» խորագիրը։ Պիտի շարունակենք հնչեցնել համազանգերն ու ղողանջներն այնքան ժամանակ, մինչև կհաղթանակի պատմական արդարությունը:
Աշակերտները հուզմունքով ու ցավով էին վերհիշում մեր անցյալն ու հավատով խոսում մեր նոր օրվա մասին: «Հատուցումը եղեռնի երբ էլ լինի կհառնի» խորագիրը կրող միջոցառումը կազմակերպել էր դպրոցի հայոց լեզվի և գրականության մեթոդ միավորման նախագահ՝ Լ. Գևորգյանը:
Երեխաների գեղեցիկ ասմունքը, սրտաշարժ երգերն ու պատմական տեղեկությունները սրտակեղեք էին ու միաժամանակ պայքարի մղող: Անընդհատ հնչում էր համապատասխան երաժշտություն,իսկ էկրանի վրա իրար էին հաջորդում դժոխային նկարներ,որոնք հուզել էին ներկա գտնվող թե՛ հյուրերին, թե՛ ծնողներին ու աշակերտներին: Հուզիչ միջոցառման ազդեցությունը այնքան մեծ էր, որ դպրոցի տնօրեն տիկին Ա. Սահակյանը, չկարողանալով հուզմունքը զսպել, իր խոսքը չկարողացավ առանց արցունքների արտահայտել:
Միջոցառումը իր նպատակին ծառայեց. ապագա սերունդը միշտ կհիշի ու կդատապարտեն կատարվածը: Յուրաքանչյուր աշակերտի արտասանության մեջ զգացվում էր նրա հոգու թախիծը, զայրույթը կատարվածի հանդեպ:Զգացվում էր կատարված իրականության շունչը,տխրությունը,վիշտը
Աշակերտներն արտասանում են Հովհ. Շիրազի «Հայոց դանթեականը» պոեմից հատվածներ: Ասմունքն ընդմիջվում է «Ադանայի ողբ», «Կիլիկիա», «Քելե լաո»,« Ապրելու ապրիլ» երգերի կատարումներով: Եղեռն ապրած հայ ժողովուրդն այսօր աշխարհի հետ խոսում է համայն հասարակության լեզվով, նաև պարի լեզվով`մարդկությանը ապահովագրելով նոր ցեղասպանությունից: Ահա նոր սերունդը՝ լավատես, գիտակից, խիզախ: Նրանք իրենց հոգու լույսը սփռեցին ողջ դահլիճում իրենց հայրենաշունչ պարերով ու երգերով:
Աշակերտները ներկայացրեցին նաև իրենց կյանքը հայ ժողովրդի արդար գործի զոհասեղանին նվիրաբերած հայ վրիժառուներին: Իհարկե, միջոցառումը ավարտվեց լավատեսական խոսքերով, ոգևորող երգերով`«Մենք պետք է կռվենք և ոչ լաց լինենք» երգով , որը աշխարհսփյուռ հայերին միավորում է մեկ դրոշի տակ և կանչում է հայրենիք ու աշխարհին ուղղված արդար պահանջներով ու կոչերով:
Միջոցառմանը ներկա էին, Վարդենիսի քաղաքապետ՝ Վ. Խլոյանը, Զինվորական կոմիսարիատ՝ Գ. Առաքելյանը ,Գեղարքունիքի մարզի մի շարք դպրոցների տնօրեններ,ինչպես նաև Գեղարքունիքի մարզպետարանի աշխատակազմի կրթության վարչության տարածքի պատասխանատու՝ Տ. Օհանյանը, նրանք իրենց ելույթներում ում կարևորեցին երեխաների հայեցի դաստիարակությունը և վստահեցնելով, որ ամուր բանակը ,ամուր պետության հիմքն է:
Մանկավարժական կոլեկտիվը, հրավիրվածներն ու աշակերտները ծաղիկներ դրեցին Մեծ եղեռնին զոհ գնացած հայ մտավորականների նկարների առջև և մոմեր վառեցին զոհերի հիշատակի համար: